سی و ششمین جلسه میز تخصصی کالایی با موضوع بررسی مزایا و راهکارهای راه اندازی معاملات کشف پریمیوم مس، روز گذشته با حضور جمعی از مدیران و کارشناسان وزارت صمت، ایمیدرو، بورس کالای ایران و شرکت های تولیدکننده مس در بورس کالای ایران برگزار شد.

به گزارش خبرطلایی به نقل از «کالاخبر»، در ابتدای این جلسه، جواد فلاح مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران توضیحی در خصوص قراداد کشف پریمیوم ارائه داد و گفت: کشف پریمیوم قراردادی است که در بازار فیزیکی بورس کالای ایران معامله شده و به موجب آن، طرفین متعهد می‌شوند که در زمان مشخصی در آینده محصول را براساس قیمت نهایی (قیمت مبنا به علاوه مابه التفاوت توافق شده) معامله کنند.

وی افزود: در این قرارداد، ﭘﺮﻳﻤﻴﻮم ﻣﺒﻠﻎ ﻳﺎ درﺻﺪی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺤﺎسبه ﻗﻴﻤﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺒﻨﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻳﺎ از ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺒﻨﺎ ﻛﺴﺮ می‌ﺷﻮد و قیمت مبنا ﻗﻴﻤﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه در اﻃﻼﻋﻴﻪ ﻋﺮﺿﻪ، ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﺑﻮرس اﻋﻼم می‌شود.

به گفته فلاح، در روز عرضه، نرخ پایه پریمیوم در فرمول قیمت مبنا صفر در نظر گرفته می شود که خریدار و فروشنده با رقابت می توانند این نرخ پایه را روی تابلوی معاملات نیز ثابت نگه داشته و صفر لحاظ کنند و یا می توانند آن را افزایش و یا حتی کاهش دهند.

مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران تصریح کرد: اما در زمان سررسید قرارداد، قیمت اعلامی محصول از سوی نهاد مرجع مورد قبول بورس در ضرایب مندرج در اطلاعیه عرضه ضرب می شود و حاصل آن با مبلغ پریمیوم کشف شده در روز عرضه جمع شده و قیمت نهایی معامله را مشخص می کند. به این ترتیب، در روز عرضه و در فرآیند کشف پریمیوم نه کالایی تحویل می شود و نه ثمن معامله پرداخت می شود؛ بلکه خریدار و فروشنده با ارایه وجه تضمین های لازم تنها متعهد به انجام معامله در روز سررسید می شوند.

به گفته فلاح، این قراردادها در حالی برای استفاده در بورس کالای ایران طراحی شده که در در بورس فلزات لندن نیز مورد استفاده قرار می گیرد گرچه تفاوت‌هایی بین این قراردادها در بورس کالای ایران با قراردادهای پریمیوم در بورس لندن وجود دارد.

وی گفت: در بورس فلزات لندن به دلیل گستردگی دامنه انبارهای پذیرش شده در کشورهای مختلف، خریدار محصولی را از یک عرضه‌کننده خریداری می‌کند، اما محل تحویل توسط عرضه کننده تعیین می‌شود. این در حالی است که خریداران تمایل دارند کالا را در منطقه ای دیگر تحویل بگیرند. به همین دلیل، با کمک قراردادهای پریمیوم خریدار می‌تواند کالای مشابه را از انبار دیگری در یک منطقه یا کشور دیگری تحویل بگیرد.

اطمینان از آینده برای خریدار و فروشنده

فلاح به مزایای این قراردادها اشاره کرد و افزود: مزیت اصلی این گونه قراردادها نسبت به سایر قراردادها در آن است که در قرارداد کشف پریمیوم خریدار از رسیدن کالا و تامین به موقع اطمینان خاطر دارد. حال آنکه ممکن است برخی خریداران، سرمایه مورد نیاز را برای تامین مواد اولیه مصرفی خود در اختیار ندارند، اما برای حفظ تولید آتی خود نیازمند تضمین هستند که این ضمانت به کمک قرارداد کشف پریمیوم امکان پذیر است. ضمن اینکه فروشنده نیز این اطمینان را پیدا می‌کند که کالای تولیدی خود را در تاریخ سررسید می‌فروشد.

وی اضافه کرد: بنابراین با معاملات کشف پریمیوم در بورس کالای ایران، هم تولیدکننده و هم خریدار اطمینان پیدا می کنند که در هر فصل، در زمینه تولید محصول و خرید مواد اولیه موردنیاز خود در بازار مشکلی نخواهند داشت و این اتفاق به طور مستقیم تولید کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ همچنین سررسید قرارداد کشف پریمیوم می تواند کوتاه مدت و بلند مدت باشد.

استقبال از بکارگیری ابزارهای مالی

در ادامه این جلسه امیر صباغ مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه گذاری ایمیدرو گفت: در صورتیکه زیرساخت های انجام معامله معاملات کشف پریمیوم مس فراهم شود ما از این ابزار استقبال می کنیم این در حالی است که اگر معاملات آتی را براساس پریمیوم جلو ببریم می توانیم ثبات قیمت را در آینده برای مصرف کننده و تولید کننده به ارمغان بیاوریم.

همچنین محسن بازارنوی معاون مالی و اقتصادی شرکت ملی صنایع مس ایران گفت: بهره گیری از ابزارهای نوین مالی همچون کشف پریمیوم در بورس کالا می تواند برای صنایع و تولیدکنندگان بسیار کارگشا باشد در این بین موضوع مورد اهمیت لزوم وجود شرایط رقابتی و غیر انحصاری در بازار است. در واقع اگر بازار رقابتی باشد و نرخ ارز نیز در اقتصاد دستوری تعیین نشود، شرایط برای انجام معاملات کشف پریمیوم نیز فراهم می شود.

وی اضافه کرد: قرارداد کشف پریمیوم ابزار کاربردی است و شرکت ملی مس نیز از این ابزار در شرایط رقابتی و آزاد استقبال می کند که البته هماهنگی با وزارت صمت در خصوص سیاست گذاری برای بازار مس برای انجام این معاملات مورد توجه است.

گفتنی است در پایان این جلسه علیرضا ناصرپور، سرپرست معاونت توسعه بازار و مطالعات اقتصادی و عباس یعقوبی مدیر عملیات بازار بورس کالای ایران پیشنهادهایی را در ارتباط با سهمیه و کف عرضه تعیین شده برای عرضه مس در بورس کالا و راه اندازی قرارداد کشف پریمیوم مس ارائه دادند که این موضوع مورد بحث و بررسی قرار گرفت.